Gelovigen in het verleden stonden continu stil bij de dood en het oordeel van God na het overlijden. Memento moriherinnerde hen aan hun eigen sterfelijkheid. Deze boodschap betekent namelijk 'gedenk te sterven'. Daarnaast moest ze de naleving van de christelijke waarden aanmoedigen.
Memento morivormde een belangrijke thematiek binnen literatuur, drama, architectuur en de visuele kunst. De gebruikte symboliek hing samen met de vergankelijkheid van het leven. Een voorbeeld hiervan is deze prent van Vadertje Tijd. Hij zit naast een graf en houdt een zeis in zijn hand. De dood, gesymboliseerd door een jonge, gevleugelde knaap met een fakkel, vergezelt hem. Deze afbeelding verbeeldt dat alles, ook het mensenleven, slechts tijdelijk is.
De dodendans
De iconografie van de dodendans ontwikkelde zich vanuit de volkse verbeelding tijdens de late middeleeuwen. De Zwarte Dood en zijn enorme impact speelden hierbij een belangrijke rol. Vaak vertoont de dodendans skeletten die samen met of rondom de levenden dansen. Dit symboliseert de dood als een onvermijdelijke uitkomst van het leven. Eveneens knopen deze afbeeldingen aan bij het idee dat de dood geen onderscheid maakt op basis van leeftijd of status. Rijk of arm, jong of oud, de dood komt voor iedereen. Deze gedachte is duidelijk aanwezig in de hier getoonde prent.
De titel luidt CVNCTOS MORS VNA MANET. Dit betekent 'de dood komt voor iedereen'. Het skelet danst rondom twee kinderen en een oudere vrouw. Deze houdt het jongste kind bij de hand vast. De dood verkoos hier jong over oud. Het geraamte komt niet over als enorm intimiderend. Het draagt bijvoorbeeld geen wapens. De dodendans stelt skeletten zelden voor als een griezelige vertoning. Deze iconografische trend diende niet om de toeschouwers te beangstigen. Het moest hen juist doen nadenken over de vluchtigheid van het leven en de nutteloosheid van aardse zaken en ijdel gedrag.
Vanitas
De dood speelt een hoofdrol binnen vanitas-voorstellingen. Dit genre kende grote populariteit van de zestiende tot de achttiende eeuw, met name in de Nederlanden. Vanitas wijst op de kortstondigheid van het aardse leven. Ook doelt het op de vluchtigheid van materiële bezittingen.
De schedel, het symbool van de onvermijdelijke dood, stond vaak centraal. Dit geldt eveneens voor deze vanitas-voorstellingen van Michel Bunel en Michiel Cabbaey, twee Antwerpse uitgevers van devotieprenten. Beide afbeeldingen bevatten ook zeepbellen. Deze wijzen op de broosheid van het aardse bestaan. De zandloper, een vaak terugkerend vanitas-symbool, ontbreekt echter.
